De academische wereld is een hel. Welke doctoraatsstudent heeft dat, op een slapeloos dieptepunt, nog nooit gedacht? In Katabasis neemt R.F. Kuang die verzuchting letterlijk. Alice Law en Peter Murdoch zijn promovendi in analytische magie. Ze doctoreren bij de beroemde professor Jacob Grimes, een Nobelprijswinnaar met een haast goddelijke status. Maar nog voor hij de scriptie van Alice en ­Peter kan goedkeuren, sterft hij. Er zit in de wereld van Kuang dus niets anders op dan af te dalen in de onderwereld, met Dantes Inferno en T.S. Eliots The waste land als wegwijzer.

Kuang kent, als doctoraatsstudent aan Yale, de academische wereld van binnenuit. De positie van vrouwen, de ruimte voor misbruik door mentoren, de zin (en onzin) van theoretische vakgebieden: tijdens Alice' tocht door de negen cirkels van de hel, die eruitziet als een universiteitscampus, onderwerpt Kuang het systeem aan een kritisch onderzoek.

Dat doet ze niet voor het eerst. Haar vorige boek, Yellowface , was een genadeloze analyse van de literaire wereld. Haar academische achtergrond schemerde ook al door in Babel (2022), dat viraal ging op Tiktok en een bestseller werd. Dat boek behoort tot het online geliefde 'dark academia'-genre, denk aan verhalen zoals Donna Tartts The secret history ( De verborgen geschiedenis ) waarin academici alles opgeven in hun zoektocht naar kennis.

Paradox

Katabasis schippert tussen filosofisch traktaat, fantasy-avontuur en romantisch verhaal. Net zoals de personages verdwaal je daardoor een beetje in de hel. De context van 'analytische magie' maakt het bovendien allemaal nogal abstract. Neem nu de russellparadox: een interessant, maar bijzonder lastig concept dat in Katabasis halfslachtig wordt uitgelegd. Als lezer vraag je je af wat je precies aan het lezen bent. En zo duiken er wel meer hermetische passages op in Kuangs roman. “Magie tart fysica en maakt haar aan het huilen”, schrijft ze - dat geldt in sommige hoofdstukken ook voor de lezer.

De aanvankelijk onnatuurlijke taal (een Nederlandse vertaling waarin het Engels nadrukkelijk doorklinkt, helpt natuurlijk niet) ontwikkelt zich gelukkig gaandeweg tot een meer soepele en zintuiglijke vertelling. Dankzij het heerlijke hoofdpersonage Alice doorsta je uiteindelijk de helletocht. Afdalend in de onderwereld beseft ze dat ze zichzelf heel wat heeft moeten wijsmaken om te overleven aan de universiteit. Zo gloort er alsnog loutering aan het einde van de tunnel.

R.F. KUANGKatabasisVertaald door Hi-en Montijn. The house of books, 544 blz., € 23,99 (e-boek € 14,99)

Een lijvige (537p.) fantasyroman over een studente aan een magische school in Cambridge. Alice Law, een doctoraatstudente, werkt samen met professor Grimes, een vooraanstaande magiër aan Cambridge. Wanneer Grimes sterft door een magisch ongeluk waarvoor Alice verantwoordelijk is, belandt hij in de hel. Alice wil hem terughalen; niet uit loyaliteit, maar omdat zijn aanbeveling cruciaal is voor haar toekomst. Haar academische rivaal, Peter Murdoch, heeft hetzelfde plan. Het betreden van de hel is relatief eenvoudig, maar het redden van een ziel en veilig terugkeren is een grotere uitdaging... Meeslepend, lichtvoetig en fijnzinnig geschreven. Met zwart-witillustraties en -kaarten. Bevat scènes met expliciet geweld. Rebecca F. Kuang (Guangzhou, 1996) is een Amerikaanse schrijver. Ze schreef meerdere fantasyromans en is de bekroonde auteur van ‘Yellowface’ (2024) en het Engelstalige ‘Babel, or, The necessity of violence’. Haar werk wordt in meerdere landen uitgegeven.