Vijftig jaar geleden, in 1953, schreef de jonge Hugo Claus met De Oostakkerse gedichten een van de belangrijkste bundels uit de 20e eeuw, hooguit vergelijkbaar met de Bezette Stad van Paul van Ostaijen. Met deze gedichten ontpopte Claus zich definitief als de belangrijkste woordvoerder van de zgn. Vijftigers in Vlaanderen. Nu, vijf decennia later, hebben deze gedichten nog steeds niets van hun vitaliteit en hun enorme woordkracht verloren. In een gebalde, sterk beeldrijke taal weet Claus hier een eigen wereld op te roepen waarin de seksuele kracht van man en vrouw ingebed wordt in een mythisch universum, vol symbolen en aloude verhalen. Vanaf het eerste gedicht raakt de lezer nog steeds in de ban van die magie, en de vaststelling van onderzoekers dat deze gedichten in feite gebaseerd zijn op een grondige verwerking van de vegetatiemythen en van de lectuur van andere teksten heeft die ervaring in werkelijkheid nooit overwonnen. De Oostakkerse gedichten blijven één lofzang op de vrouw en het leven, dat wordt ervaren op een dierlijke manier die nergens herleid mag worden tot het menselijke bewustzijn. Dat thema wordt verweven met een oedipaal conflict tussen de begeerde moeder, de begerende zoon en de tirannieke vader. Deze gedichten zijn in grote getale klassiek geworden: 'De zanger', 'Het dier', 'Een vader', 'De moeder' en niet te vergeten de briljante reeks 'Een vrouw' prijken in ongeveer elke bloemlezing en zijn gaan behoren tot de kern van de Nederlandse letterkunde. Speciaal aan deze heruitgave is daarenboven dat het om een facsimile-editie gaat, die tot in de kleinste details de eerste druk kopieert. Ten slotte gaat het om de fotografische weergave van een exemplaar uit het bezit van de dichter zelf, dat voorzien is van commentaren en aantekeningen van zijn hand; meteen is duidelijk in hoeverre eerdere commentatoren schatplichtig zijn aan informatie die hun door de dichter zelf werd aangeleverd. In ieder geval is deze heruitgave (ook al zijn de aantekeningen van Claus niet alle even leesbaar weergegeven) een boeiend en waardevol tijdsdocument. Dat de uitleiding die Paul Claes eerder schreef voor een pocketuitgave van de bundel hier opnieuw is opgenomen, versterkt nog de waarde van deze fraaie uitgave. [Dirk De Geest]

De Oostakkerse gedichten van Hugo Claus (1929, Brugge - 2008, Antwerpen) verschenen als zelfstandige bundel voor het eerst in 1955. Eerder verschenen deze verzen onder de titel: "Nota's voor een Oostakkerse Cantate" in het tijdschrift "Tijd en Mens" (1953). De min of meer experimentele gedichten hebben een steeds wisselend ritme. Het thema waar het in dit werk om draait is "Het Gezin" waarin vooral de moederfiguur als spil fungeert. Liefde en verlangen worden afgewisseld met haat en angst. Hekenbaar zijn ook de traditioneel Katholieke achtergronden uit het Vlaanderen van de jaren vijftig. De Oostakkerse gedichten zijn heel invloedrijk gebleken op bijna alle dichters die in Vlaanderen na Claus debuteerden, en ook in de literatuurstudie gaf de bundel aanleiding tot tal van publicaties. Deze gedichten zijn nog steeds een voorbeeld van uitgesproken vernieuwende poëzie die een beroezende leeservaring oplevert.